10 bin saat kuralı: Yetenek gerçekten öğrenilebilir mi?

İlk kez İsveçli bir psikolog tarafından sunulan ve daha sonra Malcolm Gladwell’in, “Outliers” kitabında meşhur olan “10 bin saat kuralı”, fevkalade bir hünerin geliştirilebilmesi için en az 10 bin saat pratik yapmak gerektirdiğini belirtiyor. (Günde 3 saat- 10 senede 10.950 saat)

Gladwell; The Beatles, Bill Gates gibi en iyinin en iyilerinin zirveye ulaşmadan önce 10 bin saatlik pratikten çok daha fazlasını yaptıklarını iddia ediyor. Yani, mükemmellik esas itibariyle seçtikleri yetenekte ustalaşmak için belirli bir zaman harcadıkları sürece herhangi bir kişinin idrakiyle ilgilidir.

Yukarıda yazılanları daha iyi anlamak için bir örnek verirsek: 10 yaşında bir çocuğun günde 3 saat klasik gitar çaldığını düşünelim.  Bu çocuk 10 sene sonra, yani 20 yaşında gitarı “mükemmel” çalacaktır. Burada esas olan yetenek değil, daha çok disiplin ve pratiktir. Pratik yapmanın yanında yaş, zekâ, genetik ve yetenek birer faktördür ama bir işte gerçekten başarılı ve uzman olabilmek için dikkat edilmesi gereken en önemli şey pratiğin nasıl yapıldığıdır.

Birçok kişi bu tezin saçma olduğunu söylüyorlar ve bununla ilgili yazılar internette çok olduğu için kısa kesiyorum. Yaşınız kaç olursa olsun, belli bir disiplinli çalışma ile istediğiniz her işi başarabilirsiniz.

Ben bunu kendim de test ettim; 2,5 senedir her gün 2-3 saat klasik gitar çalıyorum ve epey ilerlettim. 

Sunuda belirteyim: Yetenek öğrenilmez ama her gün 3 saat disiplinli öğrenirseniz, eminim ki yetenekliler kadar çalabilirsiniz. Ben, örneğin yetenekli miyim? bilmiyorum ama gitar çalmayı çok seviyorum. Bazen değil günde 3 saat, belim, parmaklarım ağarmasa ve zamanım olsa günde 3-6 saat rahat çalarım. Yani bu işi severek zevkle yapmak lazım! Yoksa olmuyor… Pratik yapınca da 30 dakika çalıyorum, 10 dakika ara veriyorum vs.

Klasik gitarı hobi olarak çalanlar günde 1 saat,  ambisyonlu çalanlar günde 2 saat ve profesyonel çalanlar ise günde en azından 3-6 saat çalmaları lazım. Western gitarla pop/rock çalmak isteyenler günde 1-2 saat çalarlarsa yeterlidir. Tabi western gitarı klasik gitarla kıyaslamamak lazım. Bazı insanlar birkaç akortla onlarca şarkıya eşlik ediyorlar. Ayrı konu… Ben daha çok, çok sevdiğim Isaac Albeniz, Francisco Tárrega gibilerinden bahsediyorum…

Zaten internet çağında öğretmene de gerek kalmıyor. Ben örneğin otodidakt öğreniyorum ve en yararlandığım site ise Simon Lilley adinda bir adamin yaptigi: https://www.boltonguitar.co.uk/

Burada yapilan bütün tutoriallar bedava ve Notalari/Tabulaturu burada temin edip videolerla klasik gitar öğrenmek mümkün… Tabi YouTube bu tür tutoriallerle dolu…

Alan Lezan | 25.06.2021

%d blogcu bunu beğendi: