Alan Lezan

Kürd bayrağı, kadim Kürd inancı ve kültürünün sembollerinden teşkil edilmiştir ve Medler zamanına, yani MÖ 6. ve 5. yüzyıllara kadar uzanmaktadır.

Kürd bayrağında dört renk vardır; yukarıdan aşağı kırmızı, beyaz, yeşil ve ortasında 21 ışınla birlikte sarı Güneş.

Kırmızı: Hem özgürlük için mücadeleyi temsil ediyor, hem de Ateş’i simgeliyor ve Kürd halkının yiğitliği ve kahramanlığının sembolüdür. Kırmızı aynı zamanda sevgidir, cesaretli insanların ve yaşamın rengidir.

Yeşil: Tabiatı simgeliyor; Kürd halkının üzerinde yasadığı ülkesi Kürdistan’dır.

Beyaz: Barış ve sükûneti, doğa ile uyumunu simgeliyor.

21 ışınla birlikte sarı Güneş: Aydınlıktır, samimiyettir, yaratıcılıktır, dinde ilahi varlığı simgeleyen renktir. Sarı, spektrumda en aydın renktir ve diğer renklerin tümünü içinde barındırır. Güneş yaşamın kaynağıdır. Ruh ve bedeni sembolize eder. İndividüalizmin nasıl yaşanılması gerektiğini gösterir.

Güneş amblemi, Kürdler için antik çağdan beri dini ve kültürel bir anlamı vardır. Güneş’in 21 ışınları Kürdlerin ataları olan Ezidi dininde efsanevi/mistik bir anlama sahiptir… 21 Mart Newroj eski Kürd takvimine göre hem aybaşı, hem de yılbaşıdır.

Ayrıca 21 Mart (Newroj) kışın (karanlığın) bitişi, ilkbaharın (aydınlığın) başlangıcı ya da doğuşunu; yani aydınlığın karanlık üzerine zaferidir. Newroj, baharın ilk günüdür ve bu gün kuzey yarım kürede bahar ekinoksunun (gün tün eşitliği) oluştuğu gündür. Güneşin ekvatora dik açı ile gelir. Gece ve gündüz birbirine eşitlenir. Ayrıca hem kuzey hem de güney kutbu aynı anda gündoğumu hattındadırlar ve gün ışığı her iki yarımküre arasında eşit olarak paylaşılmaktadır.

Keza Güneş Kürd inançlarında kıbledir. Yâresânilik, Ezîdîlik, Alevîlik / Rea Haq’ta ibadet edilince insanlar yüzünü Güneş’e dönerek dua ederler. 21 rakamı ve onun temsilleri, bir fikrin, bir varlığın yeniden doğuşunu temsil eder. Bu, pek çok zorluklardan sonra yeniden doğan Kürd ulusunun bayrağıdır.

Kürdlere Ateş’in ve Güneş’in çocukları denilmesi bundan dolayıdır.

21 ışınla Güneş sembolü dünyada bir tek Kürdlerin bayrağında vardır.

Bilindiği gibi Aryan milleti olan Kürdlerin 7000 yıllık önceden başlayan bir takvimi vardır. Bu takvim Güneş’e göre hesaplanıyor. Aynı zamanda Güneş kültürel bir simgedir. Özellikle Kürd krallar gücünü Güneş’ten aldığına inanırlardı. Örneğin Kürd Zilan İmparatorluğu’nun kralları kendilerini Mihrdad-1, Mihrdad-2, Mihrdad-3 vs. olarak adlandırırlardı. Yaklaşık 2100 yıl önce, Kürdlerin ataları olan Zilaniler de bir dönem Yelda gecesine bağlı olarak, gecenin sembolü olan ay yıldızlı bayrakta kullanmışlar.

Fakat Güneş’li bayrak sürekliliğini genel itibarıyla günümüze kadar korumuştur.

21 Aralık’ı 22 Aralık’a bağlayan geceye Şevê Yelda, diğer adıyla Şeva Çile’dir ve Şab-i Yalda olarak da bilinir. Çil, Kürdçe ‘kırk’ demektir. Yani kırk gün sürecek ‘Zemheri’nin başlangıcıdır. Zemheri, 22 Aralık tarihinde çıkmakta olan ve yaklaşık 40 gün süren soğuk günleri ifade etmektedir. 45 gün olarak kabul edilir. Yelda ise tekrardan doğuş, Güneş’in tekrardan ortaya çıkması demektir.

Kürd Kral Mihradad (Günümüz Kürdçesiyle “Mîrda”) doğum günü olup eski Kürdlerde de kutlanılırdı. Buradaki “Mihr” güneş anlamına gelir. “Mihrdad” da “Güneş’ten gelen” demektir. Günümüzdeki “Rojda” ismi ile aynı anlamdadır. Özelde Kürd krallar Güneş ile sembolize edilirdi. Güneş de Kürdleri… Bu nedenle Kürdler tarih boyunca güneş sembolünü çok kullanmışlardır ve kullanıyorlar…

Kürdistan halkı arasında Kürd kral Mirdad’ın doğum günü olarak kutlanan, daha sonra Kürdlerden Hristiyanlığa Noel olarak geçen kutlama geleneği halen devam ediyor.

Harvard Üniversitesi’den Prof. Dr. Mehrdad R. Izady’nin verdiği bilgilere göre bu Kürd bayramı tüm Avrupa’ya yayılmış, günlerce kutlanıyordu. Hristiyan din âlimleri bunu “kültürel asimilasyon” olarak değerlendirip önüne geçemeyince “İsa’nın doğum günü” olarak kutlama kararı aldı. Türk hükümetinin Newroz’u engelleyemeyince “Ergenekon bayramı” olarak tanıtma girişimi buna canlı bir örnek olarak verilebilir.

Alan Lezan | 12. Şubat 2020 | Saat: 20:28