Alan Lezan

Kültür latince „cultura”‘dir ve hem tarim hemde vucut ve ruhun bakimi anlamina gelir. Genel olarak bir toplumun zihinsel, sanatsal, nakis edilen tüm degerlere denilir. Hayvanlarin evcillestirilmesi, yag ve peynirin yapilisi, bugdayin ekmege dönüstürülmesi, dilin bulusu vs. ilk akla gelen kültürel degerlerdir.

Kültürde en önemli etken gelismedir. Orta Dogu’ya bir göz attigimizda 6  bin yillik bir kültür ile karsilasiyoruz. Insanin gelisimi sanki bir anda duruvermis. Bugün neolitik dönemi yasamak isteyen Orta Dogu’ya, daha dogrusu Kürdistan’a gidebilir.

Kültürel gelisememenin bir cok nedeni vardir. Avrupa, Afrika, Asya ve Orta Dogu’yu kiyasladigimizda en büyük nedenlerden biri feodalizmdir. Feodalizm, daha dogrusu Arap kültürü insanlari adeta prangaya vurmus, hapislemistir. Elinde bütün özgürlükleri almistir. Öyleki kendisine solcuyum, ya da devrimciyim diyenler dahi feodal kültürünün büyük etkisi altindadirlar. Bunlar bazen feodallerden daha feodal ve moralisttirler. Kendim sahit oldum. Örnegin kadinlar konusunda.

Orta Dogu’da kadin yoktur. Kadin feodal Orta Dogu’da bir kulucka makinasidir; cocuk dogurur, ev isi ile ilgilenir. Hepsi o kadar. Cinsel organlari, agzi-burnu, kolu, gözü her seyi erkege aittir. Kadin erkegin kölesidir. Eger herhangi bir toplumda kadin hayatin her alaninda yerini alamamis, özgür degilse, o toplumun gelismesi mümkün degildir.

Orta Dogu’da cokca namus ve sereften konusulur. Her sey kadina endekslidir. Eger bir ekegin kizkardesine ve esine birsey olursa erkegin kendisine olmustur. Kadinin, kizkardesinin, annesinin kendi dili yoktur, cünkü kendiside yoktur. Kadin neden özgür bir insan olarak var olamiyor, kendisine sahip cikmiyor, benim vucudum bana aittir, istedigimi onunla yaparim diyemiyor? Iste Kürd forumlari. Tartisan bastan sona hep erkekler. Sahi Kürdistan’da kadin yok mu? Benim bildigim kadinlar her toplumda sayi olarak erkeklerden daha cokturlar. Nasil olurda bu forumlarda bir kadin dahi düzenli yazmiyor?

Orta Dogu kültürsüzlügünden igreniyorum. Örnekler anlatmak ile bitmez. Bir rezalettir Orta Dogu toplumu. Metro ile giderken görüyoruz Orta Dogu’nun genclerini. Sanki hayvanat bahcesinden yeni cikmislar. Kültürlü insan degil, en kültürsüz insanlardirlar. Sagina soluna bir yabani maymun gibi vurup bagirip cagiriyorlar. Hepisini ayni kefeye koymak istemiyorum tabii. Ayirt etmemiz lazim. Fakat siradan bir Avrupali veya Amerikali da bunu yapabiliyor mu? Tabii ki Bati’da da kültürsüz bir cok insan vardir. Ama azinliktadirlar. Orta Dogu’da tam tersi.

Onun icin ilkin kültürlesmek, ya da var olan kültürü mükemmel gelistirmek, gelisen her seye acik olmak gerekir diye düsünüyorum. Biz eski olan seylerden neden diretiyoruz ki? Batida da yasayanlarda insandir. Bizi onlardan öyle ayirt eden nedir? Ama bunlarin müzigi, kültürü oldukca gelismistir. Ben kendim örnegin Orta Dogu müzigi hic dinlemedim ve dinlemekte istemiyorum. Nedir o hep ah-vah, sevgilim, ben senin icin ölürüm bilmem ne! Müzik degil, aglayip sizliyorlar. Belkide büyük kaybettiklerindendir.

Evet, Orta Dogu insani yaziyi bulmus, dili bulmus, hayvani ve tarimi evcillestirmis, fakat gerisini getirmemis, simdide oturup aglayip sizliyor.

Aglayip sizlamak ile kim bu güne degin neye ulasti? Artik kendimizi toparlamamiz lazim diyorum. Marx ve Lenin’i kaliplasma ögrenmek ile bilimin her türlüsünden uzak, devrim mi yapilir? Lenin objektif ve subjektif kosullarin olustugu bir dönemde iyi politika yaparak ilk sosyal devrimi yapti. Moa’da bunu basardi. Fakat sonlari ne oldu? Kültürsüz Orta Dogu’da bunlar dahi cikmiyor.

Demokrasi bir kültürdür. Demokrasi kültürü, diyalog, bilim Orta Dogu’ya yerlesmedigi sürece kurtulus yoktur. Kürdler Dogu’ya degil Bati’ya bakmalidirlar. Dogu’da simdilik aci ve eziyetten baska birsey yoktur. Bati’da ögrenilecek cok sey vardir: Müziginden fizigine kadar. Japonlar gibi gerekirse kopileriz, daha iyisini, daha orijinalini yapariz diyecegim ama gerici feodal kültürü her seyin önünde neredeyse bir engel olusturuyor. Ilkin bunu asmak gerekiyor; Devrim budur.

Tekerlegi, yaziyi vs’yi bulan Orta Dogu insani neden utaniyor? Niye agliyor, sizliyor? Niye ayaklanmiyor, hakkini aramiyor, buldugu tekerlegi, yaziyi gelistirmiyor, baskalarina yaptirtiyor? Biz kör müyüz? Sagir miyiz? Dilsiz miyiz? Onlarda olan bizde de yok mu? O halde problem ne? Sömürü mü? O zaman karsi cik! Sen kültürlesemiyorsan baskalari ne yapsin? Orta Dogu insani kendi yapamadigi her seyin sucunu disarda arar. Kendisinde hic aramaz. Oysa en büyük suclu kedisidir. Baskalari elbette seni sömürmek isteyecek. Yaptirtma o zaman! Aglayip sizliyacagina, mücadele et!

Orta Dogu’da ideolojik dogmalar coktur. Her seyin yasak, her seyin günah, herseyin olmayacagi bir toplumda mücadele etmek, yasaklari delmek, günahlari yoketmek, olmazi olmak kilmak zordur. „Yeni” kusak bu zoru sorumluca üstlenmelidir.

Bilindigi gibi hic bir Peygamber Bati toplumundan cikmamistir. Hepsinin kaynagi Orta Dogu’dur. Bu tesadüf degildir. Dogu basindan beri duygusaldir. Cennet, cehennem, yasaklar, günahlar, olmazlar, her sey Orta Dogu’ya aittir. Bati’nin rasyonalligi sonradan bilim ile baslar. Bilim ile tanisan bir insan aglamaz, sizlamaz, akillcidir. Aglamak, sizlamak, üzgünlük duygusal olan Dogu’ya hastir. Insanligin besigi Dogu, ilk uygarliklar ne oldu?

Feodal kültür ile hic bir yere varamayiz!

Her seyin günah oldugu, her seyin yasak oldugu bir toplumda gelismek mümkün degildir. Neden bir zihniyet devrimi yapamiyor, günahlari, yasaklari delip ögürlügü haykirmiyoruz?

Alan Lezan, Berlin – 10. Nisan 2004 19:54:53